Κωστής Κιαγιάς
|
Πες μας τι θυμάσαι από το δημοτικό σχολείο όταν ήσουν μικρός;
Οι μαθητές και οι μαθήτριες ήσαν σε διαφορετικά σχολεία. Το σχολείο των μαθητριών ήταν κοντά στο σύλλογο της Ένωσης Νέων Αγίου Μέμνονα και το σχολείο των μαθητών ήταν δίπλα από την εκκλησία.
Πες μας γενικά πράγματα για τους κατοίκους του Αγίου Μέμνονα.
Οι κάτοικοι του Αγίου Μέμνονα θεωρούνταν όπως οι κάτοικοι στο Κολωνάκι της Αθήνας.
Δηλαδή, εξήγησέ μας τι εννοείς με το Κολωνάκι.
Η περιοχή ήταν πλούσια και ταχύρυθμα αναπτυσσόμενη. Ο καθένας είχε και ένα και δύο αυτοκίνητα. Της εποχής μου, δηλαδή όταν ήμουν είκοσι χρονών που τα θυμούμαι τούτα.
Από κοινοτάρχες τι θυμάσαι;
Ήταν ο Κώστας Δημητρίου.
Πες μας και για τους ιερείς της κοινότητας που θυμάσαι τον καιρό που ήσουν μικρός.
Ο πρώτος ιερέας ήταν ο Παπα-Μιχαήλ Εμανουήλ, ο παππούς του Ιωακείμη. Εγώ δεν τον πρόφθασα. Τον ιερέα που θυμούμαι εγώ ήταν ο Παπα-Αντρέας που διαδέχτηκε τον Παπα-Μιχαήλ. Ύστερα από τον Παπα-Αντρέα είχαμε τον Παπα-Κωνσταντή (Παπά-Καούλας). Ύστερα ήταν ο Παπα-Σωφρόνης (Μαστίχας). Ο τελευταίος ιερέας πριν από την τουρκική εισβολή ήταν ο Παπα-Αναστάσιος Χαραλάμπους.
Πες μας κάποιες πληροφορίες για την εκκλησία του Αγίου Μέμνονα.
Απέναντι από την εκκλησία είχε οικόπεδα που ανήκαν στην εκκλησία. Τότε είχαν μεγάλη αξία. Πουλήσαμε, ως επίτροπος που ήμουν, δύο οικόπεδα προς 6000 λίρες. Το ποσό αυτό είχε μεγάλη αξία.
Γινόντουσαν πανήγυρεις στον Άγιο Μέμνονα;
Γινόταν η πανήγυρη της Ελιάς. Ήταν εμπορική πανήγυρη.
Πότε άρχισε να γίνεται η πανήγυρη αυτή στον Άγιο Μέμνονα;
Πρέπει να ήταν γύρω στο 1966. Προηγουμένως γινόταν στον Αϊ Γιάννη.
Τι δουλειές έκαναν οι κάτοικοι του Αγίου Μέμνονα; Ποιες ήταν οι ασχολίες τους;
Σχεδόν όλοι ασχολούνταν με τα περβόλια.
Δεν είχε άτομα που μορφώθηκαν και έκαναν άλλες δουλειές;
Οι πρώτοι που έκαμαν άλλες δουλειές ήταν ο Τουμαζής, τέλειωσε το γυμνάσιο και σπούδασε αρχιτέκτονας. Ο Μιχάλης ο Κιαγιάς σπούδασε ιατρική. Είναι 95 χρονών σήμερα και εργάζεται ακόμα.
Υπήρχαν σύλλογοι στον Άγιο Μέμνονα;
Υπήρχαν δύο. Ο Όλυμπος και η Ένωση Νέων Αγίου Μέμνονα.
Πες μας για τον Όλυμπο πρώτα.
Ο Όλυμπος ιδρύθηκε από τους Ακελιστές.
Πού ήταν το σωματείο τους;
Προς το δρόμο της εκκλησίας, στο σπίτι του Ρούσκη.
Και τι εκδηλώσεις έκανε αυτός ο σύλλογος;
Ποδόσφαιρο και άλλα.
Θυμάσαι καμιά συνάντηση που έκαναν με άλλες ομάδες και νίκησαν;
Όχι, πάντοτε παίζαμε εμείς της Ένωσης Αγίου Μέμνονα με τον Όλυμπο.
Ποιοι ήσαν συνήθως οι νικητές ή κάποτε νικούσε η μια ομάδα και κάποτε η άλλη;
Πάντοτε νικητές ήταν η Ένωση Νέων Αγίου Μέμνονα. Είμαστε τρία αδέλφια και παίζαμε και οι τρεις. Εγώ ο Κωστής Κιαγιάς, ο Νικόλας και ο Ευάγγελος.
Πάμε τώρα στον άλλο σύλλογο στην Ένωση Νέων Αγίου Μέμνονα. Πες μας πού ήταν τα οικήματα και τι εκδηλώσεις έκαναν;
Τα οικήματα του συλλόγου ήταν παλιά. Ήταν τρία συνεχόμενα δωμάτια. Πιο κάτω ήταν το Παρθεναγωγείο. Μεταξύ των δυο οικημάτων υπήρχε ένα γήπεδο που παίζαμε βόλεϊ. Ήμασταν από τις καλύτερες ομάδες της Αμμοχώστου.
Πες μας περισσότερα στοιχεία για την ομάδα που λες, ότι ήταν μια από τις καλύτερες. Ήταν καλύτερη και από την Ανόρθωση και από τη Νέα Σαλαμίνα;
Νικούσαμε και την Ανόρθωση και τη Νέα Σαλαμίνα. Χάναμε μόνο από το Κάτω Βαρώσι. Παίζαμε και με τον Αϊ Λουκά, παίζαμε και με τη Δερύνεια.
Ποιοι ήταν οι πετοσφαιριστές;
Ήταν ο Νίκος Τζιωρζής, ο Γιαννάκης Παπαδόπουλλος, ο Αντώνης Παπαδόπουλλος, ο Χριστάκης Στέρκας, ο Περικλής Περικλέους, ο αδελφός του ο Γιώρκος και ο Παής Θωμά.
Εκτός από βόλεϊ τι άλλες εκδηλώσεις έκανε η Ένωση Νέων Αγίου Μέμνονα;
Στις εθνικές εκδηλώσεις ήμασταν οι πρώτοι στη σειρά. Κάναμε παρέλαση και ήμασταν μπροστά.
Κάνατε παρέλαση στον Άγιο Μέμνονα ή κάτω στην Πόλη;
Κάτω στην πόλη. Συνήθως πήγαινε η αντιπροσωπεία και πήγαιναν και άλλα άτομα μαζί με την αντιπροσωπεία. Είχαμε και τύμπανα και πηγαίναμε με το λάβαρό μας.
Τι άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις έκανε ο σύλλογος;
Παίξαμε πολλά θέατρα. Παίξαμε το «Κόκκινο πουκάμισο», το «Φον Δημητράκη», και άλλα που μου διαφεύγουν.
Πες μας για το «Κόκκινο πουκάμισο» πρώτα. Ποιοί ήταν οι ηθοποιοί;
Θυμούμαι καλά τον Χρίστο Κάτσαρα, τον Περικλή Πιερίδη, το Χαμπή Χατζηχαμπή, το Γιώρκο Κακούσιη (Τσολιά).
Ποιος είναι αυτός που σας δίδασκε το θέατρο;
Ήμασταν αυτοδίδακτοι.
Δηλαδή αποφασίζατε από κοινού;
Ναι. Εγώ ήθελα να πάρω τούτο το ρόλο, ο Περικλής τον άλλο ρόλο, η Γιωργούλλα τον άλλο ρόλο, και ούτω καθεξής.
Εκτός από το «Κόκκινο πουκάμισο» άλλο θέατρο που παίξατε είπες ήταν το «Φον Δημητράκης». Ποιοι έπαιξαν στο «Φον Δημητράκης»;
Φον Δημητράκης έπαιξα εγώ, ο Κωστής ο Κιαγιάς, Λεωνίδας ο Κωνσταντίνος Παπαναστασίου.
Ποιοί άλλοι έπαιξαν;
Ο Πάρης και ο Περικλής Περικλέους, η Μάρω Φιλίππου, η Ζούλα του έμπορα, η Γιωργούλα του Περικλή, η Κυριακή Παπαναστασίου, ο Μιχαλάκης Ιωακείμη. Δε θυμάμαι άλλους. Ο Γιαννάκης Παπαδόπουλος ήταν ο υπεύθυνος. Ήταν αυτός που μας το δίδαξε.
Τι άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις έκαναν;
Έκαναν κάποτε και διαλέξεις.
Θυμάσαι κανένα θέμα;
Μια διάλεξη ήταν για τον Ακάθιστο Ύμνο και μια άλλη για το Σύμπαν.
Πες μας σε τι διαφέρει ο Άγιος Μέμνονας της εποχής σας από τις άλλες ενορίες;
Ήταν καταπράσινος ο Άγιος Μέμνονας. Ήταν όλο Πορτοκαλιές.
Θυμάσαι κάτι χαρακτηριστικό;
Την Άνοιξη είχαμε πολλούς τουρίστες. Κάποτε πέρασε από το σπίτι μου ένας Ιάπωνας με το γιο του, που ήταν γιατρός. Εγώ ήμουν μες το περβόλι και όταν με είδαν σταμάτησαν και με ρώτησαν. “Πως λέγεται αυτός ο τόπος”; Τους απάντησα «Άγιος Μέμνονας». Τότε εκείνοι μου είπαν «Γυρίσαμε όλο τον κόσμο και ο τόπος που είσαι εσύ αυτή τη στιγμή είναι ο καλύτερος που είδαμε ποτέ».
Καλά, τι τους έκανε να εκφραστούν με αυτόν τον τρόπο;
Ήταν οι ανθισμένες πορτοκαλιές. Μου είπαν ότι όταν ερχόντουσαν με το πλοίο πηγαίνοντας προς το λιμάνι της Αμμοχώστου τους έδινε η μυρωδιά των ανθών των πορτοκαλιών στο βαπόρι.
Πες μας οτιδήποτε ξέρεις για την ΕΟΚΑ.
Εγώ μυήθηκα από το Στυλιανό Λένα μες το νεκροταφείο του Αγίου Μέμνονα. Είχαμε ραντεβού να μας δει μια Κυριακή η ώρα τέσσερις. Εμείς πήγαμε στο ποδόσφαιρο και επιστρέψαμε λίγο αργά. Μας λέει, “ξεχάστε τα τούτα ούλα που κάμνετε”. Πήγαμε στο νεκροταφείο να μας ορκίσει και μου λέει “μπορείς να γίνεις εκτελεστής”; και του απάντησα αρνητικά. Ήταν μαζί μου και ο Γιωρκής του Καφέτζιη. Εσύ του λέει; Όχι δεν μπορώ του απαντά. Ήταν και ο Στέλιος ο Ψαράς. Ατού του λέει. Έγινα μέλος της ΕΟΚΑ από το 1955.
Υπήρχαν κρησφύγετα στον Άγιο Μέμνονα;
Βεβαίως, μες το περιβόλι μου. Στο περιβόλι μου υπήρχε κρύπτη πυρομαχικών. Οι καταζητούμενοι έμεναν στο περιβόλι μου, κάτω από τα δένδρα και στο περιβόλι του Γιώργου Πέτρου-Ζαζή, ή Γιώργου της Ιωάννας όπως ήταν γνωστός.